Το στοίχημα Σαμαρά

Τ

Η Ν.Δ. κατόρθωσε, τελικά,  να  ξεπεράσει θετικά την δοκιμασία της ανάδειξης νέας ηγεσίας.
Η μαζική προσέλευση και η άνετη εκλογή  Σαμαρά έχουν ήδη δημιουργήσει ένα κλίμα ευφορίας  πού καμιά σχέση δεν έχει με την απογοήτευση και την ηττοπάθεια των τελευταίων μηνών. Το κλίμα έχει αναστραφεί.
Η όλη εξέλιξη, πρέπει να πούμε, ότι οφείλεται καθαρά στην υποψηφιότητα Σαμαρά. Είναι αυτή πού, από ένα σημείο και μετά, (πιο συγκεκριμένα από το συνέδριο και μετά) άλλαξε τα δεδομένα.
Από το συνέδριο άρχισε να διαφαίνεται μια νέα τροπή  στα πράγματα.  Η υποψηφιότητα  Σαμαρά άρχισε να αναγνωρίζεται σαν μια ελπιδοφόρα υποψηφιότητα πού μπορούσαν να πιστέψουν ξανά οι Νεοδημοκράτες. Να δημιουργείται η αίσθηση,  στη βάση της Ν.Δ.,  ότι το κόμμα  μπορούσε να αναπληρώσει το κενό, πού άφηνε η αποχώρηση Καραμανλή, και ότι μπορούσε  να ξαναποκτήσει μια νέα και ικανή ηγεσία. (πράγμα πού αμφισβητούνταν στην αρχή της εκλογικής διαδικασίας  εξ’ ου και οι απαισιόδοξες προβλέψεις για την συμμετοχή του κόσμου)

Η υπεροχή  Σαμαρά προέκυπτε από την όλη παρουσία του και κύρια από τον λόγο πού  άρθρωνε  και την απήχηση που έβρισκε  αυτός,  τη δεδομένη στιγμή, στη μέση συνείδηση των απογοητευμένων νεοδημοκρατών. Ήταν μια υποψηφιότητα καθαρά νεοδημοκρατική (και έκανε λάθος η Ντόρα να αμφισβητεί την κομματικότητά της) πού  υπόσχονταν την ιδεολογική ανασύνταξη του κεντροδεξιού χώρου  (σε αντίθεση με την υποψηφιότητα Βενιζέλου στο ΠΑΣΟΚ  πού ούτε κομματική ήταν ούτε αναφέρονταν στην ανασυγκρότηση του κεντροαριστερού χώρου). Ο Σαμαράς σε συνθήκες ήττας και υποχώρησης άσκησε μιαν επιθετική πολιτική, υποσχόμενος στους απογοητευμένους Νεοδημοκράτες «να τους κάνει περήφανους για τις ιδέες τους».Αυτό ήταν που προσέδωσε στο χώρο την όποια δυναμική πού εκδηλώθηκε  τόσο στην προσέλευση όσο και στην επιλογή της ψήφου.

Από κει και πέρα τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους.  Η Ντόρα, αδιαμφισβήτητο φαβορί ως εκείνη την ώρα,  πέρασε στην άμυνα  και, ως ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την ήττα της, έκανε διάφορα λάθη τακτικής που όμως δεν ήταν αυτά πού έκριναν το αποτέλεσμα. Τα πράγματα είχαν κριθεί στη βάση της Ν.Δ. με εντελώς αμετάκλητο   τρόπο. Με τρόπο που αναιρούσε οποιαδήποτε κομματική και βουλευτική διάταξη υπέρ της Ντόρας. Έτσι η κοινωνική βάση της Ν.Δ. βρέθηκε πιο μπροστά από την πλειοψηφία των παραγόντων του κόμματος. Και η προσφυγή σε αυτήν απεδείχθη, εκ του αποτελέσματος, καθ’ όλα χρήσιμη στην συγκεκριμένη στιγμή. Γεγονός πού δεν σημαίνει ότι θα λειτουργεί πάντα έτσι. Το «άνοιγμα των κομμάτων στην κοινωνία» είναι ένα πολύ σύνθετο ζήτημα πού περιλαμβάνει κι άλλες πιο ουσιαστικές πλευρές, αλλά και πέραν αυτού,  και στο επίπεδο που παίρνει μέρος, για την εκλογή ηγεσίας στα δύο μεγάλα κόμματα δεν είναι βέβαιο ότι θα λειτουργεί πάντα θετικά. Μπορεί κάλλιστα στο μέλλον να γίνει τροχοπέδη αλλαγών και πολιτικών εξελίξεων.

Η υπερψήφιση του Σαμαρά είχε και στοιχεία απορριπτικά πού αναφέρονταν τόσο στην οικογενειοκρατία όσο και στο κομματικό κατεστημένο της Ν.Δ. Αλλά οπωσδήποτε ήταν δευτερεύοντα. Το στοιχείο της ανανέωσης ήταν αυτό που, κατά βάση, έκρινε τη μάχη. Στο πρόσωπο του Σαμαρά οι νεοδημοκράτες επέλεξαν την ανανέωση, τοποθετήθηκαν θετικά, δεν καταψήφισαν απλώς «αυτά πού τους πληγώνουν». Κι η μαζική προσέλευση αυτό μαρτυρά.

Το αποτέλεσμα των εκλογών επέφερε βέβαια και κάποιες παράπλευρες απώλειες.
Με την εκλογή Σαμαρά από την πρώτη Κυριακή ματαιώθηκαν και οι φιλοδοξίες του Ψωμιάδη να αναδειχθεί σε ρυθμιστικό παράγοντα και να αποκομίσει τα ανάλογα οφέλη. Σε ότι αφορά το ποσοστό ψήφων πού πήρε, ιδιαίτερα στη Β. Ελλάδα, δεν μπορούμε να πούμε ότι ήταν κάτι το ιδιαίτερο (παρά τα αντίθετα δημοσιεύματα στον τύπο). Ήταν προβλέψιμο και συνιστά ένα  «εντοπισμένο» πλέον ποσοστό που εκδηλώνεται σε όλα σχεδόν τα κόμματα. Όλα διαθέτουν και μια λαϊκιστική βάση με σχεδόν πανομοιότυπα γνωρίσματα και ανάλογη συμπεριφορά. Αλλά ο μεγάλος χαμένος της όλης υπόθεσης υπήρξε «ο  φουκαράς ο πατέρας» της Ντόρας πού εδέησε να χάσει πολιτικά δύο φορές από τον ίδιο άνθρωπο σε κρίσιμες στιγμές για το μέλλον της «οικογένειας». Ο Σαμαράς έχει κυριολεκτικά μετατραπεί στον «κακό δαίμονα» της οικογένειας Μητσοτάκη. Κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια. Να δούμε και τη συνέχεια γιατί οι Κρητικοί έχουν και μια άλλη κακή συνήθεια: Να σε περιμένουν στη γωνία.

Τώρα σε ότι αφορά τον Σαμαρά, μετά την εκλογή του στην ηγεσία της Ν.Δ. θα πρέπει να συγκεράσει τις φιλελεύθερες ιδέες με τα εθνικιστικά του σκιρτήματα. Η υπερψήφισή του στη Μακεδονία δεν είναι τυχαία. Ένας τέτοιος βέβαια συγκερασμός είναι πολύ δύσκολος έως αδύνατος. Θα υποχρεωθεί ίσως να διαλέξει. Και τα Εθνικά δεν βρίσκονται στο 1993. Ένα πισωγύρισμα σε αυτά θα ’ταν πολύ αρνητικό όχι μόνο για την Ν.Δ. αλλά και για τον τόπο.
Από την άλλη  γενικά στο πολιτικό επίπεδο αυτό που μπορούμε να πούμε ότι χαρακτηρίζει τον Α. Σαμαρά είναι μια «διακηρυκτική» εμμονή. Είναι «ο πολιτικός των διακηρύξεων» πού αδυνατεί να τις μετατρέψει σε πολιτική (το εγχείρημα της Πολιτικής Άνοιξης είναι γνωστό, όπως και το  ότι πολιτικά δεν πήγε ούτε ένα βήμα πιο πέρα από τις αρχικές γενικές  διακηρύξεις).
Μένει να δούμε αν ο Σαμαράς στο νέο του ρόλο θα υπερβεί αυτό το όριο και θα ανταποκριθεί στις πολιτικές προκλήσεις της εποχής και του κεντροδεξιού χώρου.
Από κάθε άποψη πάντως αποτελεί ένα κρίσιμο στοίχημα για τον Νεοδημοκρατικό χώρο.

Μήλιος Χρήστος
6-12-09

Σχετικά με τον Συγγραφέα

Σχόλια

Μήλιος Χρήστος

Kατηγορίες

Ιστορικό